Theorieën over intelligentie

Er zijn grofweg twee kampen te onderscheiden als het gaat over theorieën van intelligentie. De eerste veronderstelt dat er één algemene capaciteit is, de andere veronderstelt dat er sprake is van meervoudige intelligentie. Dus dat er verschillende vormen van intelligentie zijn die los van elkaar staan.

Eén intelligentie

De gedachte dat er één intelligentie is, is ontstaan vanuit de observatie dat verschillende onderdelen waarvan verondersteld wordt dat ze met intelligentie te maken hebben, met elkaar correleren. Blijkbaar zijn het geen verschillende dingen maar delen ze iets. Deze denkrichting wordt ook wel samengevat onder de noemer General intelligence, afgekort de G-factor.

Meervoudige intelligentie

Anderen gaan uit van het idee dat er meerdere vormen van intelligentie zijn die los staan van elkaar. Zo kan iemand bijvoorbeeld heel goed in taal zijn maar amper kunnen rekenen. Ook een voetballer kan bijvoorbeeld heel 'motorisch intelligent' zijn, maar verstoken zijn van enige muzikale aanleg. Lees meer over meervoudige intelligentie.

Veel gebruikte intelligenties

In de wetenschap en in de praktijk van de IQ test worden meestal vier typen intelligentie onderscheiden. Iemands prestatie op deze vier onderdelen vormt gezamenlijk iemands IQ score. Meestal zal een intelligent iemand het op alle onderdelen beter doen dan iemand die minder intelligent is. Heel goed op één onderdeel en heel slecht op een ander komt zeer weinig voor.

Verbale intelligentie

Onder verbale intelligentie verstaat men het vermogen van iemand om taal te begrijpen, te gebruiken en te kennen. Snel tekstbegrip en een grote woordenschat zijn indicatoren voor een hoge intelligentie. Veel taalfouten kunnen een uiting zijn van een lagere intelligentie, maar wellicht ook slechts het resultaat van onzorgvuldigheid.

Numerieke intelligentie

Rekenvaardigheid is traditioneel de meest gebruikte methode om intelligentie te meten. Vaak wordt er een mix van puur rekenen en logisch rekenen gebruikt. Ook kan een rekenkundig probleem in woorden zijn gegeven waardoor ook verbale intelligentie een rol gaat spelen.

Ruimtelijke intelligentie

Of iemand wel of niet in staat is om complexe ruimtelijke vraagstukken op te lossen, bepaalt iemands ruimtelijke intelligentie. Het 'mentaal roteren' van objecten of het ontdekken van regelmaat in vormen zijn veelgebruikte opgaven.

Logische intelligentie

Logisch kunnen redeneren wordt wel gezien als een overkoepelende capaciteit. Daarbij kan het zo zijn dat logische vraagstukken of het trekken van de juiste conclusies verpakt zijn in verbale, numerieke of ruimtelijke problemen.

Lees verder over G-factor of doe zelf zelf een IQ test gebaseerd op de G-Factor.