1. Inleiding

De beroepentest voor studiekeuze is bedoeld voor scholieren en jongeren tot 20 jaar. Via deze test krijg je inzicht in je persoonlijkheid en daarbij passende beroepen en studierichtingen. De test is bedoeld als ontdekkingstocht naar wie je bent. Het geeft antwoord op vragen als: Wie ben ik? Wat wil ik? Want kiezen voor werk dat past bij wie jij bent, vormt de sleutel tot succesvol en plezierig werken. Deze test leert je na te denken over studies en beroepen die bij jouw persoonlijkheid passen. Om die reden wordt er bewust geen onderscheid gemaakt naar opleidingsniveau in deze test. Het is namelijk de bedoeling dat je leert in te schatten of werk en studie passen bij wie jij bent; ongeacht opleidingsniveau.

Het rapport is als volgt opgebouwd:

Eerst krijg je een persoonlijkheidsprofiel. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen zes persoonlijkheidseigenschappen. Per eigenschap wordt aangegeven hoe je scoorde in verhouding tot leeftijdsgenoten. Op basis van dat persoonlijkheidsprofiel kun je in een tabel opzoeken welke beroepen, studierichtingen en specifieke voorbeeldstudies goed en minder goed bij je zouden kunnen passen. Vervolgens wordt aangegeven naar wat voor soort werk je voorkeur uitgaat wanneer je gedwongen zou moeten kiezen.

2. Je persoonlijkheidsprofiel

In de volgende grafiek zie je hoe je scoort op de zes persoonlijkheidseigenschappen die bepalend zijn voor studie- en beroepsinteresses. Per eigenschap krijg je jouw persoonlijke score én de gemiddelde score van de vergelijkingsgroep (jongeren van 14 t/m 19 jaar). Een hoge score geeft aan dat een persoonlijkheidseigenschap typerend is voor jou. Een lagere score geeft aan dat je in vergelijking met anderen niet snel als zodanig te typeren bent. Na de grafiek vind je per eigenschap uitleg over je score en wat de eigenschap inhoudt.

Mensgericht

Je scoorde zeer laag op 'mensgericht'. Dat betekent dat deze persoonlijkheidseigenschap in zeer geringe mate op jou van toepassing is. Mensen die hoog scoren op 'mensgericht', zijn over het algemeen zeer hulpverlenend en verzorgend ingesteld. Ze geven graag aandacht aan anderen. Ook kunnen zij zich makkelijk in een ander verplaatsen. Ze vinden het verder prettig als andere mensen zich op hun gemak voelen of baat hebben bij hun advies of aanwezigheid.

Conventioneel

Je scoorde boven gemiddeld op 'conventioneel'. Dat betekent dat deze persoonlijkheidseigenschap in meerdere mate op jou van toepassing is. Conventionele mensen houden van overzicht en duidelijkheid. Ze kunnen gedetailleerd werken. Ze houden zich aan afspraken en stellen het op prijs als anderen dat ook doen. Conventionele mensen staan verder bekend als opgeruimd, vasthoudend, efficiënt en gestructureerd.

Artistiek

Je scoorde net boven gemiddeld op 'artistiek'. Dat betekent dat deze persoonlijkheidseigenschap in gemiddelde mate op jou van toepassing is. Mensen die hoog scoren op 'artistiek' zien dingen vaak op een aparte manier, hebben een rijke fantasie, denken niet in vaste patronen en hebben een sterke behoefte om mooie dingen te creëren.

Ondernemend

Je scoorde net boven gemiddeld op 'ondernemend'. Dat betekent dat deze persoonlijkheidseigenschap in gemiddelde mate op jou van toepassing is. Mensen die hoog scoren op 'ondernemend', streven naar invloed en geven graag leiding. Vaak doen ze dit omdat ze een bepaald doel nastreven en daarom het heft in handen nemen. Ze zijn in staat om veel dingen tegelijkertijd af te handelen.

Onderzoekend

Je scoorde zeer hoog op 'onderzoekend'. Dat betekent dat deze persoonlijkheidseigenschap in zeer hoge mate op jou van toepassing is. Mensen die hoog scoren op deze eigenschap vinden veel voldoening in het uitvinden van iets nieuws en in het oplossen van problemen. Ze zijn gewend om daarbij logisch en systematisch na te denken en kritische vragen te stellen.

Praktisch

Je scoorde net boven gemiddeld op 'praktisch'. Dat betekent dat deze persoonlijkheidseigenschap in gemiddelde mate op jou van toepassing is. Praktische mensen zijn graag met hun handen bezig; ze houden van tast- en zichtbare resultaten. Denk bijvoorbeeld aan zaken die te maken hebben met de natuur, zoals planten en dieren. Ook hebben ze vaak belangstelling voor mechanische dingen. Denk aan machines en allerlei materialen. Een avontuurlijke instelling, afwisseling en graag onderweg zijn, is eveneens karakteriserend.

3. Beroepen- en studietabel

Op basis van je persoonlijkheidsprofiel past het ene beroep beter bij je dan het andere. In de tabel hieronder zijn 30 mogelijke persoonlijkheidsprofielen weergegeven. Elk profiel is een combinatie van twee persoonlijkheidseigenschappen in een specifieke volgorde. De gedachte hierachter is dat de twee kenmerken die jou het meest typeren, bepalend zijn voor wat bij je past. Een voorbeeld. Als jij het hoogste scoort op 'artistiek' en als tweede op 'ondernemend', dan is de tabel 'ArOn' op jou van toepassing. Scoor jij het hoogst op 'ondernemend' en is 'artistiek' de tweede hoogste score, dan kijk je bij de tabel 'OnAr'. Wanneer er in jouw profiel zelfs drie eigenschappen duidelijk op jou van toepassing zijn, kun je nog meer combinaties maken. Op deze manier kun je elke combinatie van twee persoonlijkheidskenmerken in de tabel opzoeken.

Jij bent het meest te typeren als 'Onderzoekend' en 'Conventioneel'. Kijk dus in de tabel eerst naar de combinaties van deze twee type. Je derde typering is 'Praktisch'. Deze kun je eventueel ook nog combineren met je eerste twee typeringen.

Bij elk van de 30 profielen staat een bijpassende beroepstypering (soort werk) en vind je voorbeeldberoepen en mogelijke studierichtingen die daarbij aansluiten. Bij sommige beroepen, diegene die onderstreept zijn, kun je doorklikken naar een uitgebreide taakomschrijving van dit beroep. Zo krijg je inzicht in het soort werk dat past bij jouw persoonlijkheid en kun je een gerichte studie- en loopbaankeuze maken. Het is trouwens ook leerzaam om te kijken welke studierichtingen minder goed bij je passen en waarom.

Niet elk beroep of elke studierichting komt in deze lijst voor; dit overzicht is vooral bedoeld om je een indruk te geven van de mogelijkheden die er zijn. Sommige beroepen en studierichtingen komen in de tabel meer dan één keer voor. Afhankelijk van situatie, organisatie en omgeving kan een en hetzelfde beroep of studie heel anders geïnterpreteerd of ervaren worden. Zo kun je voor bepaalde functies, zoals directeur of interim-manager, niet studeren. Er zijn ook opleidingen die zo breed zijn dat ze bijna bij elke combinatie passen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een studie rechten. Daarmee kun je zowel advocaat, rechter, juridisch adviseur of juridisch beleidsmedewerker worden; totaal verschillende beroepen. En een studie geneeskunde vormt de basis voor zowel een huisarts, chirurg of een psychiater. Bij elk specifiek beroep past dus een ander persoonlijkheidsprofiel.

4. Gedwongen keuze

Het komt voor dat mensen geen duidelijke voorkeur hebben. Toch zal er altijd een knoop doorgehakt moeten worden. Daarom was er in de vragenlijst een onderdeel waar je gedwongen moest kiezen tussen werksoorten. Je moest daarbij per vraag aangeven welke soort werk je het beste bij jezelf vond passen en welke het minst. Op basis van deze antwoorden kun je bepalen welke beroepen (die horen bij een van de zes persoonlijkheidskenmerken) je het meest of minst aanspreken. Je wordt hierbij dus niet vergeleken met anderen maar krijg je een beeld van jouw persoonlijke voorkeur. Dit kan je verder helpen bij het maken van de juiste keuze voor een studierichting of beroep.

In de taartgrafiek hieronder is je persoonlijke voorkeur aangegeven wanneer je écht moest kiezen. Bij elk persoonlijkheidskenmerk is wederom een aantal voorbeeldberoepen en mogelijke studies weergegeven.

Je voorkeur gaat ten eerste uit naar 'Onderzoekend'. Deze voorkeur is in de grafiek uitgelicht. Daarna gaat je voorkeur uit naar 'Artistiek' en daarna naar 'Ondernemend'.

Hieronder staan de zes persoonlijkheidskenmerken nogmaals weergegeven. Zoek hierin je voorkeuren op. Per persoonlijkheidskenmerk is een aantal voorbeeldberoepen en mogelijke studierichtingen weergegeven.

4.1. Mensgericht

Voor mensgerichte types staat het werken met anderen centraal. Veel beroepen waarin mensgerichtheid van belang is vind je terug in de gezondheidszorg en het onderwijs. Helpen, verzorgen, opvoeden of uitleggen zijn allemaal zaken die in sociale beroepen en studies van belang zijn.

Beroepen

Mensgerichtheid heeft niet alleen te maken met beroepen in de verzorgende of begeleidende sfeer. Het kan bijvoorbeeld ook gaan om beroepen in de zakelijke dienstverlening waar sociaal contact van belang is. Bijvoorbeeld als advocaat, reisleider of loopbaanadviseur. Andere voorbeelden van contactuele beroepen zijn leraar, verpleegkundige, bejaardenverzorger en receptionist.

Studierichtingen

Voorbeeldstudies van mensgerichte opleidingen zijn geneeskunde, verpleegkunde, ouderen- en jongerenzorg, onderwijs en hulpverlening maar ook commerciële richtingen als horeca en toerisme.

4.2. Conventioneel

Conventioneel werk laat zich typeren als werk waarin zorgvuldigheid en regels belangrijk zijn. Regelmaat, administratie, planning en degelijke controle zijn andere kernwoorden. Werken in een conventioneel beroep houdt vaak in dat je een baan hebt met vaste werktijden, met een vaste werkplek en met structuur en zekerheid.

Beroepen

Er zijn talrijke beroepen die aansluiten bij dit persoonlijkheidskenmerk. Bijvoorbeeld boekhouder, notaris, secretaresse, postbode, belastingconsultant, financieel controller, inspecteur, documentalist, douanebeambte of taxateur.

Studierichtingen

Studierichtingen die een beroep doen op zorgvuldigheid, regelen en organiseren zijn bijvoorbeeld rechten en boekhouden. Denk aan studies waarbij je opgeleid wordt tot secretaris, notaris, secretaresse, inspecteur, griffier of ambtenaar.

4.3. Artistiek

Artistiek werk houdt veelal in dat je origineel en creatief moet kunnen zijn. Dat kan op heel veel gebieden. Vanzelfsprekend vind je dit soort werkzaamheden terug wanneer je werkt als kunstenaar of werkt in de grafische vormgeving. Maar ook het schrijven van teksten, werk in de architectuur of cultuur en amusement vereisen vaak artistieke kwaliteiten.

Beroepen

Een typisch creatief beroep is dat van kunstschilder of fotograaf. Maar creativiteit kan ook een gewenste eigenschap zijn in beroepen als tekstschrijver, reclameontwerper, organisatieadviseur, ondernemer en architect.

Studierichtingen

Typische studierichtingen die een beroep doen op creativiteit zijn kunst, mode- en vormgevingsopleidingen.

4.4. Ondernemend

Mensen met een ondernemend karakter zullen snel een leidende rol op zich nemen. Stevig doorwerken en zaken geregeld krijgen worden door ondernemende mensen belangrijk gevonden. Dit type werk brengt soms uitdagingen en risico's met zich mee en vereist dat je anderen aan het werk kunt zetten.

Beroepen

Stereotiepe beroepen zijn aannemer, manager, eigen baas, makelaar, autoverkoper en vakbondsbestuurder. Al deze beroepen delen eigenschappen als leidinggeven, zelfstandigheid en gedrevenheid.

Studierichtingen

Voorbeeldstudies van ondernemende en commerciële opleidingen zijn bedrijfskunde, economische studierichtingen, makelaardij, handel, marketing en reclame.

4.5. Onderzoekend

Voor onderzoekend werk moet je geen hekel hebben aan stevig nadenken. Goed kunnen analyseren en onderzoeken is bijvoorbeeld nodig om specialistisch advies te kunnen bedenken. Dingen uitzoeken en meewerken aan nieuwe ontwikkelingen zijn kenmerkend voor onderzoekende beroepen en studies.

Beroepen

Een standaard beroep is bijvoorbeeld analist, natuurkundige of wetenschappelijk onderzoeker. Maar ook in beroepen als diëtist, computerprogrammeur, psycholoog, managementconsultant of verzekeringsexpert vind je mensen die als onderzoekend te typeren zijn.

Studierichtingen

Studies die in het teken staan van academische vorming, leren en onderzoek. Bijvoorbeeld de opleiding tot laborant. Studies en opleidingen waarbij je je specialiseert, zoals bij sterrenkunde, medische wetenschappen of promotieonderzoek aan een universiteit. Maar denk bijvoorbeeld ook aan richtingen binnen automatisering of natuurwetenschappen.

4.6. Praktisch

Praktisch mensen houden er wel van om lichamelijk of met apparatuur bezig te zijn. Vakwerk leveren op het gebied van natuur, sport of techniek krijgt de voorkeur boven een standaard kantoorbaan. Buiten zijn of vaak onderweg zijn is ook iets dat praktische mensen ligt.

Beroepen

Een stereotiep beroep is bijvoorbeeld koerier of monteur bij de wegenwacht. Maar ook beroepen als boswachter, bioloog, verloskundige of schilder sluiten goed aan bij een praktisch profiel. Voorbeelden van praktische beroepen op een meer abstract niveau zijn technisch medewerker bij een energiecentrale, werktuigbouwkundige of dierenarts.

Studierichtingen

Studierichtingen die in het teken staan van buiten zijn, reizen, fysieke arbeid, machines en apparaten bedienen of afwisseling. Bijvoorbeeld politie- en beveiligingsopleidingen, technische opleidingen, chauffeurs- en vliegopleidingen, sportstudies, dierenstudies, landbouw en agrarische opleidingen.

Op basis van je scores in deze taartgrafiek kun je eventueel nogmaals in de beroepen- en studietabel kijken uit hoofdstuk 3. Wellicht dat je voorkeuren nu iets duidelijker zijn en je profiel net anders is. Let op! Een andere uitslag bij gedwongen keuze moet je niet interpreteren in de zin van goed of fout. De taartgrafiek laat zien waar je voorkeur naar uitgaat als je gedwongen wordt te kiezen tussen verschillende werksoorten. De grafiek uit hoofdstuk 2 laat zien hoe je ten opzichte van leeftijdsgenoten scoort op elk van de zes gemeten persoonlijkheidseigenschappen qua gedrag.

5. Tot slot

Als je je studiekeuze bepaalt aan de hand van jouw persoonlijkheid, zoals in deze test, vergroot je de kans op een succesvolle carrière. Maar het kan best zijn dat heel andere factoren - bewust of onbewust - een rol spelen bij je studiekeuze. Die factoren hebben we bij deze test niet gemeten. Misschien vind je bijvoorbeeld geld of status zo belangrijk dat je er daarom voor kiest om tandarts of dokter te worden. Of misschien wil je heel graag naar die ene studentenstad en laat je je studiekeuze mede daardoor bepalen. Het kan zelfs goed zijn voor je om een brede studierichting te kiezen waarmee je later nog alle kanten op kunt. Er zijn bij beroeps- en studiekeuze nu eenmaal erg veel factoren die meespelen. Om daarmee verder te gaan kun je bijvoobeeld op de website www.studiekeuze123.nl opleidingen met elkaar vergelijken en lezen wat andere studenten vinden. Ook vind je er informatie over kamerprijzen, horecagelegenheden en nog heel veel meer.